Διάστρεμμα αστραγάλου
Τι πρέπει να κάνετε σε περίπτωση διαστρέμματος του αστραγάλου; Η συμβουλή του φυσιοθεραπευτή |
Τα διαστρέμματα του αστραγάλου είναι συνηθισμένα στα αθλήματα επαφής (ράγκμπι, μπάσκετ και προφανώς ποδόσφαιρο) και στα αθλήματα που απαιτούν επαναλαμβανόμενες προσγειώσεις (βόλεϊ).
Τα ήπια διαστρέμματα του αστραγάλου έχουν πολύ καλή πρόγνωση και οι χρόνοι ανάρρωσης είναι αρκετά σύντομοι- τα πιο σύνθετα διαστρέμματα μπορεί να απαιτήσουν ακόμη και χειρουργική επέμβαση και να αφήσουν μακροχρόνιες συνέπειες.
Τα διαστρέμματα του αστραγάλου είναι πολύ συνηθισμένα σε όλα τα αθλήματα και το ποδόσφαιρο δεν αποτελεί εξαίρεση.
ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ ΤΟΥ ΑΣΤΡΑΓΑΛΟΥ
Πριν συζητήσουμε τα διαστρέμματα του αστραγάλου ενδείκνυται μια εισαγωγή στους συνδέσμους του αστραγάλου.
-
Πλευρικοί σύνδεσμοι: Περιλαμβάνουν τρεις συνδέσμους. Ο πρόσθιος ταλο-κνημιαίος σύνδεσμος είναι ο πιο εύθραυστος, ενώνει την περόνη με το αστράγαλο και εκτείνεται μεταξύ του πρόσθιου τμήματος του πλάγιου σφυρού και της πλάγιας και πρόσθιας επιφάνειας του αστραγάλου. Πρόκειται για έναν πολύ λεπτό σύνδεσμο και θεωρείται απλή πάχυνση της αρθρικής κάψας.
-
Αμέσως πίσω από αυτόν, ο πελματιαίος σύνδεσμος ενώνει την περόνη και το πέλμα, έχει σχεδόν κάθετη θέση και μπορεί εύκολα να ψηλαφηθεί με ένα ευαίσθητο χέρι.
Πιο πίσω βρίσκεται ο οπίσθιος ταλο-κνημιαίος σύνδεσμος, ο οποίος βρίσκεται σε λοξή θέση και ενώνει το οπίσθιο τμήμα του περονιαίου σφυρού με τον πλάγιο κόνδυλο της οπίσθιας πλευράς του αστραγάλου.
Αυτοί οι τρεις σύνδεσμοι εξουδετερώνουν την υπερβολική αναστροφή του ποδιού.
Αν και δεν συνδέεται λειτουργικά με αυτούς τους τρεις συνδέσμους, ο σύνδεσμος μοσχαρίσιος-κυβοειδής μπορεί να συμπεριληφθεί σε αυτή την ομάδα, Μπορεί μερικές φορές να υποστεί διάστρεμμα κατά την αναστροφή, καθώς ο ρόλος του είναι να αποτρέπει την υπερβολική αποκόλληση των οστών του κυβοειδούς και της πτέρνας.
-
Μέσοι σύνδεσμοι: αντιπροσωπεύονται από την ισχυρή δελτοειδή ζώνη που αποτελείται από τέσσερις ισχυρούς ινώδεις συνδέσμους που ενώνουν τον κνημιαίο σφυρό με το οστό της πτέρνας, το οστό του αστραγάλου και το σκαφοειδές.
Ο δελτοειδής σύνδεσμος έχει το ρόλο του περιορισμού της υπερβολικής εκστροφής του αστραγάλου, υποστηριζόμενος από το πλευρικό σφυροειδές που δρα ως οστικό μπλοκ κατά της υπερβολικής εκστροφής.
Η μεγάλη μάζα του συνδέσμου στο σχήμα αντιπροσωπεύει τον δελτοειδή σύνδεσμο.
- Κνημοποδοκνημιαία σύνδεσμος: Δηλαδή, η άρθρωση που ενώνει την κνήμη και την περόνη ακριβώς πάνω από την ποδοκνημική. Πρόκειται για μια ελαφρώς κινητή άρθρωση, η οποία σταθεροποιείται καλά από έναν αριθμό συνδέσμων, συμπεριλαμβανομένων των ενδοοστεϊκών συνδέσμων, των πρόσθιων-κάτω και των οπίσθιων-κάτω κνημιαίων συνδέσμων.
Η θέση του οπίσθιου κνημιαίου συνδέσμου μπορεί να παρατηρηθεί
ΔΙΑΣΤΡΕΜΜΑ ΑΣΤΡΑΓΑΛΟΥ
- Ο 1ος βαθμός δεν περιλαμβάνει μακροσκοπική βλάβη, ελάχιστο πόνο και οίδημα, ελάχιστη λειτουργική απώλεια.
- 2ος βαθμός υποδεικνύει μερική ρήξη με έντονο πόνο και οίδημα. Μπορεί να υπάρχει μερική αστάθεια.
- 3ος βαθμός είναι μια πλήρης ρήξη του συνδέσμου, με έντονο πόνο και οίδημα, αδυναμία ανάληψης βάρους και έντονη αστάθεια.
-
Πλευρικά διαστρέμματα αστραγάλου:Όταν ο τραυματισμός συμβαίνει σε εκστροφή είναι σαν να εμπλέκονται οι πλάγιοι σύνδεσμοι. Ο πρόσθιος ταλο-κνημιαίος σύνδεσμος είναι πιο συχνά κατεστραμμένος, αλλά συχνά εμπλέκεται και ο πελματιαίος-κνημιαίος σύνδεσμος.
Εάν ο τραυματισμός ήταν ιδιαίτερα βίαιος, δεν μπορεί να αποκλειστεί το κάταγμα της περόνης. Ένας ειδικός επαγγελματίας μπορεί να εφαρμόσει τους κανόνες της Οτάβα για τον αστράγαλο για να αποφασίσει αν ο αθλητής χρειάζεται ακτινογραφική εξέταση. Πρόκειται για κανόνες ψηλάφησης που μπορούν να χρησιμοποιηθούν εύκολα και γρήγορα με στόχο τόσο την αξιολόγηση ύποπτων καταγμάτων όσο και την ελαχιστοποίηση της περιττής έκθεσης σε ακτινοβολία.
Τα τυπικά σημεία και συμπτώματα είναι οίδημα και πόνος γύρω και κάτω από το πλάγιο σφυροειδές, που μπορεί να διαχέεται κατά μήκος της περόνης ή της πλάγιας πλευράς του ποδιού, ενώ, σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, υπάρχουν επίσης μώλωπες και έντονη λειτουργική απώλεια.
Για την αξιολόγηση της κατάστασης των συνδέσμων έχουν καθιερωθεί ορισμένες σειρές δοκιμών που πρέπει να εκτελούνται από ειδικούς κλινικούς γιατρούς. Μπορούν να δώσουν μια ιδέα για το επίπεδο του τραυματισμού, αλλά η καταλληλότερη εξέταση για την προσεκτική αξιολόγηση της βλάβης των συνδέσμων είναι ο μαγνητικός συντονισμός, που μπορεί να συνταγογραφηθεί μόνο από γιατρό.
Η πρόγνωση είναι ευνοϊκή και η επιστροφή στη δραστηριότητα μπορεί να είναι προβλέψιμα δυνατή 4-6 εβδομάδες μετά τον τραυματισμό σε πιο σοβαρές περιπτώσεις. Σε αντίθετη περίπτωση, ο παίκτης πρέπει να συμβουλεύεται να επικοινωνήσει με ορθοπεδικό.
-
Διάστρεμμα πρόσθιου αστραγάλου: μια μεμονωμένη βλάβη του δελτοειδούς συνδέσμου είναι αρκετά ασυνήθιστη, επειδή είναι πολύ ισχυρός και το κνημιαίο στέλεχος είναι σχετικά εύθραυστο. Στην πραγματικότητα, μια βλάβη αυτού του οστού πρέπει να υποψιάζεται σε πρώτη φάση σε περίπτωση διάστρεμμα με εκστροφή.
Επίσης, στην περίπτωση αυτή οι κανόνες της Οτάβα μπορούν να βοηθήσουν τον κλινικό ιατρό στην αξιολόγηση της ανάγκης για ακτινογραφική εξέταση. Όταν εμπλέκονται μόνο οι σύνδεσμοι, ο χρόνος ανάρρωσης είναι αναμενόμενα διπλάσιος από τον χρόνο που απαιτείται για παρόμοιες διαστρέμματα των πλάγιων συνδέσμων.
Στο σχήμα απεικονίζεται η κίνηση της εκστροφής στην προσπάθεια να φανεί πώς μπορεί να βλάψει την ακεραιότητα του δελτοειδούς συνδέσμου
-
Συνδεσμικό διάστρεμμα ("διάστρεμμα υψηλού αστραγάλου").: Σήμερα όμως εκτιμάται ότι περίπου το 30% όλων των διαστρεμμάτων του αστραγάλου αφορούν αυτούς τους συνδέσμους.
Συνήθως εμφανίζεται από εξωτερική στροφή και ραχιαία κάμψη του ποδιού σε επαφή με το έδαφος.
Ένα διάστρεμμα του αστραγάλου απαιτεί μεγαλύτερους χρόνους αποκατάστασης σε σύγκριση με τα κλασικά διαστρέμματα ανάστροφης ποδοκνημικής. Μια πλήρης ρήξη του πρόσθιου-κάτω κνημιαίου συνδέσμου απαιτεί χειρουργική επέμβαση για τη σταθεροποίηση της άπω άρθρωσης που συνδέει την κνήμη με την περόνη. Η πλήρης ρήξη αυτού του συνδέσμου συνδέεται συχνά με τραυματισμό του δελτοειδούς συνδέσμου ή με κατάγματα του σφυροειδούς.
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΔΙΑΣΤΡΕΜΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΑΣΤΡΑΓΑΛΟΥ;
Εάν ο πόνος μετά τον τραυματισμό είναι έντονος, ο παίκτης πρέπει να αντικατασταθεί αμέσως. Πρέπει να τοποθετηθεί πάγος στην περιοχή και να χρησιμοποιηθούν και οι άλλες συνταγές του πρωτοκόλλου PRICE (Προστασία, Ανάπαυση, Πάγος, Συμπίεση, Ανύψωση).
Σε περίπτωση που χρησιμοποιηθεί ο κανόνας της Οτάβα και το τεστ είναι θετικό, ο παίκτης πρέπει να μεταφερθεί αμέσως στα επείγοντα περιστατικά.
Ο ρυθμός εμφάνισης του οιδήματος μπορεί να ληφθεί υπόψη: ένα γρήγορο οίδημα αμέσως μετά τον τραυματισμό μπορεί να υποδηλώνει βλάβη του συνδέσμου- διαφορετικά, ένα λιγότερο άμεσο, πιο σταδιακό οίδημα μπορεί να υποδηλώνει λιγότερο πιθανή σοβαρή βλάβη.
Όπως συνήθως, ισχύει ο κανόνας "το λιγότερο είναι περισσότερο": μια ελάχιστη, ασφαλής παρέμβαση είναι προτιμότερη από αυτοσχέδιες θεραπείες που δεν μπορείτε να εκτελέσετε.
Οι μώλωπες γύρω από το σφυρόδακτυλο, όπως απεικονίζεται στο σχήμα, που συνδέονται με πόνο και οίδημα, είναι τυπικές για τα διαστρέμματα του υψηλού αστραγάλου. Το οίδημα είναι πιο έντονο κρανιακά και λιγότερο έντονο στην έσω πλευρά του σφυρού της περόνης.
ΑΣΤΑΘΕΙΑ ΑΣΤΡΑΓΑΛΟΥ
Η αστάθεια είναι μία από τις πιθανές συνέπειες του διαστρέμματος του αστραγάλου. Το κύριο σύμπτωμα είναι η αίσθηση ότι ο αστράγαλος είναι χαλαρός, την οποία ο παίκτης πιθανότατα θα περιγράψει ως χαλαρό αστράγαλο.
Η καθαρά μηχανική αστάθεια του αστραγάλου που προκαλείται από πραγματικούς ανατομικούς παράγοντες (π.χ. πλήρης ρήξη ενός ή περισσότερων συνδέσμων) πρέπει να διαφοροποιείται από τη λειτουργική αστάθεια του αστραγάλου, η οποία προέρχεται από ελλείψεις ιδιοδεκτικότητας ή μυϊκή αδυναμία.
Η ιδιοδεκτική ανεπάρκεια προέρχεται από την απώλεια ενός μέρους των υποδοχέων που υπάρχουν στο εσωτερικό του συνδέσμου και έχουν τον ρόλο της μετάδοσης των κινήσεων της άρθρωσης στο κεντρικό νευρικό σύστημα.
Αντίθετα, οι μηχανισμοί που επηρεάζουν την απώλεια δύναμης των μυών της εκστροφής του αστραγάλου (ιγνυακοί μύες) είναι ακόμη ασαφείς.
ΠΡΟΛΗΨΗ
Δυστυχώς, οι μελέτες που έχουν διεξαχθεί μέχρι σήμερα δεν επιτρέπουν να υποδειχθεί κάποιο προληπτικό πρόγραμμα ως αποτελεσματικότερο από κάποιο άλλο. Λίγα διαθέσιμα επιστημονικά στοιχεία δείχνουν ότι οι ασκήσεις προπόνησης που αποσκοπούν στη βελτίωση της ιδιοδεκτικότητας και στη διατήρηση της καλής κινητικότητας του αστραγάλου μπορούν να περιορίσουν την εμφάνιση διαστρεμμάτων.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν σημαντικά στοιχεία που δείχνουν ότι αυτού του είδους οι ασκήσεις είναι χρήσιμες για την πρόληψη της υποτροπής, ένα πολύ συχνό φαινόμενο μετά από διάστρεμμα του αστραγάλου. Οι ασκήσεις αυτές θα πρέπει να αυξάνονται προοδευτικά σε επίπεδο δυσκολίας και να είναι στοχευμένες για κάθε συγκεκριμένη αθλητική δραστηριότητα.
ΜΕΡΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΦΥΣΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ
Η μεγάλη πλειονότητα των διαστρεμμάτων του αστραγάλου ανταποκρίνεται θετικά στη φυσιοθεραπεία. Τα διαστρέμματα του αστραγάλου που δημιουργούν χρόνια προβλήματα ή απαιτούν χειρουργική επέμβαση είναι σχετικά λίγα.
Η θεραπεία εφαρμόζεται λαμβάνοντας υπόψη τις πραγματικές συνθήκες της τραυματισμένης άρθρωσης και τροποποιώντας το εφαρμοζόμενο βάρος προκειμένου να διασφαλιστεί η βέλτιστη επούλωση των ιστών.
Οι θεραπευτικοί στόχοι περιλαμβάνουν την αποκατάσταση της πλήρους κινητικότητας της άρθρωσης κνήμης-τάρσου (η ραχιαία κάμψη είναι συχνά περιορισμένη μετά από διαστρέμματα με αναστροφή και αυτή η περιορισμένη κινητικότητα αποτελεί παράγοντα κινδύνου για υποτροπές), την αποκατάσταση της δύναμης των μυών που σταθεροποιούν την τραυματισμένη άρθρωση, την ιδιοδεκτική προπόνηση και τη σταδιακή επιστροφή στις λειτουργικές δραστηριότητες που χαρακτηρίζουν το ποδόσφαιρο (αλλαγές κατεύθυνσης, αναλυτική τεχνική, αντιθέσεις). Κατά τη διάρκεια πιο πιεστικών φάσεων αποκατάστασης, η τραυματισμένη άρθρωση μπορεί να προστατευθεί με λειτουργικό επίδεσμο που πρέπει να φτιαχτεί από ειδικό επαγγελματία. Ο προστατευτικός επίδεσμος μπορεί να χρησιμοποιηθεί και μετά την επιστροφή στη δραστηριότητα, εάν ο παίκτης αισθανθεί την ανάγκη αυτή. Σε μεταγενέστερο στάδιο ο παίκτης μπορεί να μάθει να τον φτιάχνει μόνος του, αν συνεχίσει να τον χρειάζεται.
Ο προστατευτικός επίδεσμος είναι ένας σημαντικός σύμμαχος στην αποκατάσταση του διαστρέμματος του αστραγάλου. Θα πρέπει να επισημανθεί ότι πρέπει να γίνεται μόνο από ειδικό επαγγελματία και μόνο σε μεταγενέστερο στάδιο (εάν είναι απαραίτητο) από τον ίδιο τον παίκτη μετά από κατάλληλη διδασκαλία.