Μεταβλητές που επηρεάζουν την προσοχή

Τώρα θα ήθελα να μιλήσω για τις διάφορες μεταβλητές που επηρεάζουν τη διάρκεια της προσοχής. Ο στόχος είναι να αποκτήσουμε μια ιδέα για το τι μπορεί να υπονομεύσει αυτή τη γνωστική διαδικασία.

Πρώτα απ' όλα, η προσοχή είναι μια γνωστική δεξιότητα που χρειάζεται το χρόνο της για να ωριμάσει, με τη σωστή ποσότητα:

• χρόνος
• υπομονή
• σεβασμός

προκειμένου να αναπτυχθεί σωστά.

Πρόκειται για μια σταδιακή και συνεχή διαδικασία που σταματά με την ενηλικίωση και μειώνεται κατά την τρίτη ηλικία. Αυτό σημαίνει ότι είναι σημαντικό να διεγείρουμε την ανάπτυξη αυτής της φυσικής διαδικασίας, και από την άλλη πλευρά πρέπει να επιβραδύνουμε τη μείωσή της διατηρώντας τον εγκέφαλο ενεργό!

Υπάρχουν επίσης πτυχές που συνδέονται με τη συναισθηματική και ψυχολογική διάσταση που μπορούν να ενθαρρύνουν ή να αποθαρρύνουν την ανάπτυξη της διάρκειας προσοχής. Αυτές είναι οι εξής:

• Αρνητική συναισθηματική κατάσταση: το άγχος και η κακή διάθεση μειώνουν τη διάρκεια της προσοχής.
• Αρνητική αυτο-ομιλία (εσωτερικός διάλογος): ο τρόπος με τον οποίο οι παίκτες μιλούν στον εαυτό τους, αυτά που λένε πριν από έναν αγώνα ή μια δύσκολη εργασία επηρεάζουν την απόδοση.
• Υπερ- ή υποδραστηριοποίηση (διέγερση): η φτωχή ή υπερβολική ψυχοσωματική διέγερση επηρεάζει τις γνωστικές ικανότητες, επομένως και την προσοχή.
• Κίνητρα: η έλλειψη κινήτρων επηρεάζει το έργο και την ικανότητα να δώσουν προσοχή σε αυτό.
• Χαμηλή αυτοεκτίμηση και αυτοαποτελεσματικότητα: η αυτοεκτίμηση είναι μια αξιολόγηση που κάνουμε για τον εαυτό μας ("Είμαι καλός παίκτης... είμαι έξυπνος..."), ενώ η αυτοαποτελεσματικότητα συνδέεται με την ικανότητά μας να φέρουμε εις πέρας ένα έργο ("Είμαι καλός στα ελεύθερα σουτ... είμαι καλός στο να υποστηρίζω τους συμπαίκτες μου"). Η αυτοεκτίμηση αφορά την αξία που αποδίδουμε στον εαυτό μας, ενώ η αυτοαποτελεσματικότητα είναι συγκεκριμένη για το έργο. Αυτές οι δύο πτυχές επηρεάζουν η μία την άλλη: όσο περισσότερο αισθάνομαι ικανός να κάνω, τόσο περισσότερο πιστεύω στον εαυτό μου. Και αντίστροφα, όταν η αυτοεκτίμησή μου βελτιώνεται, πιστεύω ότι μπορώ να εκτελέσω καλύτερα μια εργασία. Η αυτοεκτίμηση και η αυτοαποτελεσματικότητα επηρεάζουν την προσέγγιση και την απόδοση, επομένως και την προσοχή.
• Νέες ή παλιές εργασίες
• Μονοτονία και επανάληψη
• Τεχνικοί αυτοματισμοί
• Διατροφή, ύπνος, ομοιόσταση: ένα σώμα που τρώει ανεπαρκώς, ένας αθλητής που ξεμένει από ενέργεια, ένας παίκτης που αισθάνεται πολύ κρύο ή ζέστη, που δεν κοιμήθηκε καλά κ.ο.κ., είναι ένας αθλητής του οποίου οι επιδόσεις και οι γνωστικές ικανότητες δεν θα είναι στο καλύτερό τους επίπεδο. Συνιστάται η εκπαίδευση των γονέων και των παικτών σε έναν υγιεινό, ισορροπημένο τρόπο ζωής.
• Εξωτερικές συνθήκες: περιβάλλον εργασίας, εκπαιδευτικές συνεδρίες, επικοινωνία: αυτές οι μεταβλητές πρέπει να λαμβάνονται υπόψη προκειμένου να αποφεύγονται παρεμβολές, περισπασμοί και λανθασμένα ερεθίσματα.

Όπως φάνηκε παραπάνω, υπάρχουν πολλοί παράγοντες που μπορούν να διευκολύνουν ή να εμποδίσουν τις δεξιότητες προσοχής και ως προπονητές μπορούμε να παρέμβουμε σε αυτούς.

Η ενθάρρυνση των παικτών να αναπτύξουν τις δεξιότητες προσοχής τους σημαίνει σεβασμό σε κάθε παίκτη και στο χρόνο ανάπτυξής του.