Καθορισμός στόχων: Το πιο αποτελεσματικό και διαρκές κίνητρο

Η παρακίνηση στο ποδόσφαιρο είναι το ψυχολογικό στοιχείο που όλοι είναι πεπεισμένοι ότι πρέπει να κατέχουν και που, όταν γίνεται κατάχρηση, μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στους παίκτες. Πολλοί προπονητές ποδοσφαίρου πιστεύουν ότι το κίνητρο πρέπει να χρησιμοποιείται για την αύξηση της έντασης ενός παιχνιδιού και προσπαθούν να το αλλάξουν πιστεύοντας ότι είναι σαν ένα κουμπί που μπορούν να πατήσουν. Συνήθως οι προπονητές προσπαθούν να το αυξήσουν μέσω της ενθάρρυνσης, της θετικής ενίσχυσης, των βραβείων και άλλων πόρων που μπορούν να ελέγξουν. Συχνά συναντώ προπονητές που φτάνουν την κατάσταση στα άκρα επειδή, ακόμη και όταν δεσμεύονται στην καλύτερη περίπτωση, δεν αποκτούν το κίνητρο που χρειάζονται οι παίκτες.

Ας εξετάσουμε μια επαγγελματική τεχνική που χρησιμοποιείται στην αθλητική ψυχολογία. Δεν θα μπούμε σε λεπτομέρειες, αλλά θα μιλήσουμε για τον κύριο στόχο της, ώστε οι προπονητές να την δοκιμάσουν: τον καθορισμό στόχων. Ένας στόχος είναι ισχυρός, διότι εστιάζει την προσοχή μας, διαγράφει τις αμφιβολίες κατά τη λήψη αποφάσεων, αυξάνει την αυτοπεποίθηση κατά τη διάρκεια της εργασίας πάνω σε αυτόν και, όντας πρόκληση, δημιουργεί ένα εσωτερικό κίνητρο για να ξεπεράσουμε τον εαυτό μας και να βελτιωθούμε, και αυτό είναι το πιο υγιές κίνητρο στον κόσμο του ποδοσφαίρου.

Θέτοντας ένα πρόγραμμα προσωπικών στόχων κάποιος έχει ένα χρονοδιάγραμμα για να προγραμματίσει όλες τις προπονήσεις της σεζόν και να παρακολουθεί την πρόοδο των παικτών.

Για να θέσετε στόχους είναι απαραίτητο να γνωρίζετε τι θέλετε να πετύχετε- για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια των προπονήσεων προετοιμασίας πριν από την έναρξη ενός πρωταθλήματος, ο προπονητής εξετάζει τους παίκτες και φαντάζεται τις δυνατότητές τους, ώστε να έχουν μια ιδέα για το ποια θέση στη βαθμολογία θα μπορούσαν να φτάσουν στο τέλος του πρωταθλήματος.

Η ιδέα είναι να χρησιμοποιήσετε το ημερολόγιο των προπονήσεων για να θέσετε βραχυπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους χρησιμοποιώντας μικρο- και μακροκύκλους. Η ύπαρξη ενός τελικού στόχου είναι χρήσιμη για τη δημιουργία μιας κοινής πορείας που θα ακολουθηθεί με τους επιμέρους στόχους.

ΕΝΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

Είναι Σεπτέμβριος και μιλάω με τον κεντρικό μου επιθετικό που έχει όλα τα χαρακτηριστικά ενός επιτυχημένου τελειωτή και point man. Του βάζω έναν μεσοπρόθεσμο στόχο: για τους επόμενους τέσσερις αγώνες του ζητώ να πετύχει ένα γκολ στο 60% των εκτελέσεών του. Είναι ένας στόχος που βασίζεται σε μια ενέργεια, όχι σε ένα αποτέλεσμα, οπότε μπορούμε να δουλέψουμε πάνω σε αυτόν κατά τη διάρκεια της προπόνησης και ο παίκτης αυτός θα προσπαθήσει να φτάσει αυτό το ποσοστό.

Όσον αφορά τη μικροκύκλωση, μπορεί κανείς να προγραμματίσει για αυτόν τον παίκτη κάποιες προπονήσεις που επικεντρώνονται στο λάκτισμα του αριστερού ποδιού από μεσαία απόσταση και, με τη βοήθεια του προσωπικού, μπορεί να συντονίσει την ατομική και ομαδική εργασία αυξάνοντας τη δυσκολία από μικροκύκλωση σε μικροκύκλωση.

Αυτό είναι απλώς ένα παράδειγμα: κάθε ρόλος στον αγωνιστικό χώρο μπορεί να έχει παρόμοιους στόχους. Μόλις τελειώσει ο κύκλος, ο προπονητής θα πρέπει να ορίσει τον επόμενο, αυξάνοντας τη δυσκολία αν ο πρώτος στόχος έχει επιτευχθεί εύκολα. Με αυτόν τον τρόπο, κάθε μήνα, έχουμε παίκτες γεμάτους κίνητρα και φιλοδοξία για βελτίωση.

Αυτές είναι ορισμένες κατευθυντήριες γραμμές που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον καθορισμό στόχων:

• Οι στόχοι πρέπει να αναφέρονται σε ακριβείς και μετρήσιμες ενέργειες, χωρίς ασάφειες μεταξύ του τι θέλει ο προπονητής και του τι πρέπει να επιδιώξει ο παίκτης,
• Οι στόχοι δεν θα πρέπει να είναι ούτε πολύ δύσκολοι ούτε πολύ εύκολοι, θα πρέπει να αντιπροσωπεύουν μια ρεαλιστική πρόκληση με βάση τις δεξιότητες του παίκτη,
• Οι στόχοι θα πρέπει να είναι συμφωνημένοι, τόσο ο προπονητής όσο και ο παίκτης θα πρέπει να αντιλαμβάνονται το όφελος που προκύπτει από τον στόχο,
• Οι στόχοι θα πρέπει να είναι χρονικά ευαίσθητοι, ώστε να αποφεύγεται η αναβλητικότητα,
• Κάθε στόχος θα πρέπει να οδηγεί σε ατομική και συλλογική βελτίωση.

Μερικές φορές τα κίνητρα μπορούν να επιτευχθούν έμμεσα και αυτή είναι μια από τις καλύτερες στρατηγικές για την επίτευξη αυτού του αποτελέσματος. Οι προπονητές πρέπει να τη χρησιμοποιούν επειδή απλοποιεί το πρόγραμμα της σεζόν.

Oscar Bueno Abad - Ψυχολόγος Αθλητισμού και Απόδοσης, Προπονητής