(Τ)σφάλμα - Μέρος πρώτο
Στόχος
|
Σε αυτό το άρθρο θα εξετάσουμε πώς ο σωστός χειρισμός του σφάλματος, ιδίως από συναισθηματική και ψυχολογική άποψη, συμβάλλει στην ταχύτερη υπέρβασή του και στην αύξηση της ανθεκτικότητας. |
Εδώ και αρκετά θέματα ασχολούμαστε με τον σωστό χειρισμό των λαθών: τις λέξεις που πρέπει να χρησιμοποιούνται, τον χρόνο, το πλαίσιο, την αντιμετώπιση του ατόμου και όχι της ομάδας, κ.λπ... Αυτό για το οποίο θα ήθελα να μιλήσω σε αυτό το άρθρο και στο επόμενο είναι πώς να βοηθήσουμε τους παίκτες να έχουν μια λειτουργική συναισθηματική και νοητική αντίδραση μετά από ένα λάθος.
Από αυτή την άποψη, οι στάσεις των αθλητών, όπως γνωρίζουμε, μπορεί να είναι οι πιο διαφορετικές: Κάποιοι βρίζουν, βγάζοντας θυμό και απογοήτευση στους άλλους, στα πράγματα ή στον εαυτό τους- κάποιοι κλείνονται στον εαυτό τους, κάποιοι αρχίζουν να μελαγχολούν για το λάθος, κάποιοι συνεχίζουν να βλέπουν τον εαυτό τους και να ξαναζούν τον εαυτό τους στο λάθος που μοιάζει να τους καταδικάζει στην κόλαση, κάποιοι μπαίνουν σε μια δίνη σκέψεων που δεν είναι πάντα εποικοδομητικές- κάποιοι, αντίθετα, αντιδρούν με θετικό τρόπο, μετατρέποντας το θυμό σε θετική ενέργεια και μπαίνουν αμέσως ξανά στο παιχνίδι, αποδεχόμενοι το λάθος ως μια αναπόφευκτη στιγμή ανακάλυψης των ορίων και των δυνατοτήτων τους για ανάπτυξη.
Είναι προφανές ότι η τελευταία στάση είναι η πιο χρήσιμη και αυτή που οι προπονητές πρέπει να καλλιεργούν στους παίκτες τους, ώστε τα λάθη να είναι πραγματικά συνώνυμα της ανάπτυξης και της μάθησης.
Τα λάθη είναι ίσως αυτό που εκπαιδεύει περισσότερο τον χαρακτήρα και τον σφυρηλατεί.
Η ικανότητα αντίδρασης δεν είναι θέμα χαρακτήρα, τελεία και παύλα. Ή όχι μόνο. Είναι μια στάση που πρέπει να τονίζεται, να καλλιεργείται και να εκπαιδεύεται σε όλους τους παίκτες, ακόμη και σε εκείνους που έχουν σαφώς την προδιάθεση να αντιδρούν παθητικά μπροστά στην αποτυχία.
Τα λάθη είναι ίσως αυτό που εκπαιδεύει περισσότερο τον χαρακτήρα και τον σφυρηλατεί.
Η ικανότητα αντίδρασης δεν είναι θέμα χαρακτήρα, τελεία και παύλα. Ή όχι μόνο. Είναι μια στάση που πρέπει να τονίζεται, να καλλιεργείται και να εκπαιδεύεται σε όλους τους παίκτες, ακόμη και σε εκείνους που έχουν σαφώς την προδιάθεση να αντιδρούν παθητικά μπροστά στην αποτυχία.
Η εκπαίδευση στην προληπτική αντίδραση απέναντι σε προκλήσεις και αποτυχίες σημαίνει εκπαίδευση στην ανθεκτικότητα, μια πτυχή της προσωπικότητας που είναι απολύτως απαραίτητη στον αθλητισμό και με την οποία θα ασχοληθούμε σε βάθος στο μέλλον.
ΠΏΣ ΝΑ ΒΟΗΘΉΣΕΤΕ ΤΟΥΣ ΠΑΊΚΤΕΣ ΝΑ ΚΑΤΑΝΟΉΣΟΥΝ ΚΑΙ ΝΑ ΔΙΟΡΘΏΣΟΥΝ ΤΟ ΛΆΘΟΣ
Για να βοηθήσετε τους αθλητές να ξεπεράσουν ένα αδιέξοδο με θετικό τρόπο και όχι με κάποιο λάθος, είναι πρώτα απαραίτητο να είστε καλοί παρατηρητές, προσεκτικοί και μη επικριτικοί. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να παρατηρούμε και, όταν είναι απαραίτητο, να επισημαίνουμε το λάθος χωρίς να πέφτουμε αμέσως σε αρνητική κρίση και καταστροφολογία. Παρατηρήστε το σφάλμα, αλλά και τον προσωπικό τρόπο με τον οποίο αντιδρά το κάθε άτομο στο σφάλμα.
Η παρατήρηση είναι το σημείο εκκίνησης για την οικοδόμηση μιας νικηφόρας στάσης: συνειδητοποίηση του λάθους και, στη συνέχεια, τόνωση για να βρεθεί ένας σκόπιμος τρόπος αντίδρασης σε αυτό. Δεν είναι αλήθεια ότι "δεν έχει σημασία": φυσικά και έχει σημασία αν κάποιος κάνει ένα λάθος ή όχι, δεν είναι το ίδιο πράγμα να κάνει ένα λάθος ή να το κάνει σωστά. Αλλά η εστίαση πρέπει να μετατοπιστεί αμέσως στην εξεύρεση διαφορετικών λύσεων ή "απλά" να απεμπλακεί από το λάθος, ώστε να συνεχίσει την εκπαίδευση ακόμη πιο αποφασιστικά και με κίνητρο, ώστε τα λάθη να γίνονται όλο και λιγότερο συχνά: "την επόμενη φορά θα πάει καλύτερα ... βρες μια διαφορετική λύση ... μπορείς να το κάνεις ...".
Ψυχρά, με την ομάδα ή με το άτομο, θα μιλήσουμε για το λάθος ως αναπόφευκτη στιγμή και ως εμπόδιο που πρέπει να μάθουμε να υπερπηδάμε, για το λάθος ως ευκαιρία- θα φέρουμε προσωπικά παραδείγματα μεγάλων παικτών. Θα τονιστεί πώς ο παίκτης αυτός κέρδισε όχι όταν σταμάτησε να κάνει λάθη (ουτοπία), αλλά όταν επέλεξε πώς να αντιδράσει μετά από ένα λάθος. Αυτό κάνει πραγματική διαφορά, ειδικά μακροπρόθεσμα και όταν παίζουμε σοβαρά, στο γήπεδο όπως και στην καθημερινή ζωή.
Κανείς δεν είναι προστατευμένος από λάθη, αλλά μπορεί κανείς να επιλέξει πόση προσπάθεια και συγκέντρωση θα καταβάλει για να τα ελαχιστοποιήσει και πόσο γρήγορα θα ξανασηκωθεί μετά την πτώση, είτε αυτή είναι σωματική είτε ψυχική.
